πρασεοδύμιο ή πρασενοδύμιο

Χημικό στοιχείο με σύμβολο Pr· ανήκει στην οικογένεια των λανθανιδών, έχει ατομικό αριθμό 59, ατομικό βάρος 140,92 και ένα σταθερό ισότοπο, το Pr¹⁴¹. Απομονώθηκε το 1885 από τον Άουερ φον Βέλσμπαχ (1858 – 1929), χωρίζοντας σε δύο κλάσματα, π. και νεοδύμιο, τα άλατα εκείνου που θεωρήθηκε στοιχείο και ονομάστηκε διδύμιο. Το π. είναι μεταλλικό με χρώμα αμυδρό κίτρινο, με ειδικό βάρος 6,80 και σημείο τήξης στους 940- 950°C· σχηματίζει ενώσεις με πολλά στοιχεία και κράματα με το μαγνήσιο, τον ψευδάργυρο, το αργίλιο. Συμπεριφέρεται ως τρισθενές ή πεντασθενές, ανάλογα με τη στάθμη της οξείδωσής του. Το μαύρο οξείδιο, Pr₆O₁₁, αποτελείται από ένα μείγμα στο οποίο το π. εμφανίζει και τα δύο σθένη του: Pr₆O₁₁ = 2Pr₂O₃ · Pr₂O₅. Τα άλατα του π., με χρώμα πράσινο, χρησιμοποιούνται στην κεραμική βιομηχανία για σμάλτα και βερνίκια και για τον χρωματισμό του γυαλιού. Στη μεταλλική του κατάσταση παρασκευάζεται με ηλεκτρόλυση του τετηγμένου χλωριούχου παραγώγου του ή με θερμοαναγωγή των αλάτων του με μεταλλικό νάτριο. Υπάρχει σε δύο αλλοτροπικές μορφές, α και β, με ειδικό βάρος 6,776 και 6,805.